toxum

toxum
I
сущ.
1. семя:
1) зачаток высшего растения, развивающийся обычно после оплодотворения и состоящий из зародыша и оболочки. Keşniş toxumu семена кинзы, yonca toxumu семена люцерны, бот. toxum yetişkənliyi зрелость семян, toxum rüşeymi зачаток семени, toxum kataloqu каталог семян, toxumun həcm çəkisi объемный вес семени
2) зародыши растения, употребляемые в пищу или для каких-л. надобностей. Nanə toxumu семя мяты
3) зёрна, предназначенные для посева. Buğda toxumu семена пшеницы; seçmə toxum отборные семена, toxumun cücərməsi прорастание семян
4) перен. зародыш, начало, источник чего-л. Haqq-ədalət toxumları семена правды, faşizmin toxumunu kəsmək уничтожить семена фашизма
5) физиол. жидкость, вырабатываемая мужскими половыми железами, содержащая половые клетки; сперма
2. яйца (зародыш личинки насекомых, червей и т.п.). Toxum qoymaq откладывать яйца
3. перен. потомство, род. O da bizim toxumdandır он тоже из нашего рода
II
прил. семенной. Toxum materialı семенной материал, toxum fondu семенной фонд; toxum mayesi физиол. семенная жидкость, toxum ciyəsi мед. семенной канатик; toxum qabığı лузга; toxum quruducusu семеносушилка, мед., животнов. toxum borusu семяпровод
◊ toxumunuz kəsilsin kimin выражение проклятия: чтобы род ваш перестал существовать, чтобы роду вашему пришел конец; toxumu kəsilmək совершенно исчезнуть, вымереть, искорениться; toxumunu kəsmək вырвать с корнем, искоренить

Azərbaycanca-rusca lüğət. Dörd cilddə. Bakı, “Şərq-Qərb”. . 2006.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Полезное


Смотреть что такое "toxum" в других словарях:

  • toxum — is. <fars.> 1. Ali bitkilərin adətən mayalanmadan sonra inkişaf edən və maya ilə qabıqdan ibarət olan rüşeymi; tum. Keşniş toxumu. – Şair ilə Afaq ləklərə çiçək, yonca toxumu səpib, çəpər boyu cavan ağaclar əkdilər. Ə. M.. Gülqönçə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • toxum — f. 59W 1) ali bitkilərin rüşeymi; tum; 2) m. nəsil, soy …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • toxumcuq — «Toxum»dan kiç. Tumcuq …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • arat — is. k. t. Şumlanıb sulanmış, toxum səpilmiş yer. // Toxum səpmədən əvvəl şumun sulanması. Arat torpağın fiziki xassəsini yaxşılaşdırır. – Arat olunmuş torpaq yaxşı qurumayıb, havalar mane olur. M. Hüs.. Arat(a) qoymaq, arat eləmək – toxum… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • toxumluq — is. 1. Toxum kimi əkilmək üçün ayrılmış dən; tumluq. Mirzə Valeh arpadan . . ayırıb, gələcək toxumluq üçün saxladı. S. R.. Səriyyə isə buğdaları yoxlayıb, gələn il üçün toxumluq ayırırdı. M. Hüs.. // Sif. mənasında. Əkmək üçün yararlı, əkilmək… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • sperma — <yun. spermo – toxum> fiziol. Erkək (insan və heyvan) tənasül vəzilərinin hasil etdiyi maye; toxum, məni …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • səpmək — 1. f. 1. Toxumu səpin üçün hazırlanmış torpağa səpələmək; toxum atmaq, əkmək. Çiyid səpmək. – . . Vəliqulu çöldə idi. Zəmiyə toxum səpirdi. C. M.. <Tarverdi:> . . İkicə pud bu il yerə <buğda> səpdim. C. C.. 2. Tökmək (toz halında olan …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • toxumlamaq — f. 1. Toxum əmələ gəlmək, toxumu yetişmək. Kələm toxumladı. 2. dan. Toxum səpmək. Ləkləri toxumlamaq …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • toxumsəpən — sif. Toxum səpməyə məxsus (maşın); əllə toxum səpən (adam). <Malik> yaxın günlərdə kolxozun bir traktor və iki toxumsəpən maşın alacağını bildirdikdə isə hamı «çox sağ ol, çox sağ ol!» – deyib sevindi. M. İ.. // İs. mənasında. Toxumsəpən… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • tum — is. dan. 1. Toxum. Kələm tumu. Soğan tumu əkmək. – Sonra bir ağacın tumunu, o biri ağacın şitilini salmaq, üçüncüsünü peyvənd etmək zəruridir. S. R.. // Günəbaxan toxumu. Tum çırtlamaq. – Onbaşı iki stəkan tum alıb qızlara payladı. M. S. O.. 2.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • əkmək — 1. f. 1. Sürülmüş yerə toxum atmaq, toxum səpmək. Nə əkərsən, onu biçərsən. (Ata. sözü). <Əyyar:> Onlar səndən də güclüdür; Əkin əkir, naxır güdür. . A. Ş.. <Haşım> əkirdi, biçirdi və hər bir ağır zəhmətlərə qatlaşırdı. B. T.. 2. Quyu …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»